گزارش پیش رو شرح زندگینامه و فعالیت‌های سیاسی کاندیداهای تایید صلاحیت شده یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری را بررسی کرده است.
اسامی نامزدهای انتخابات یازدهمین دوره ریاست جمهوری اسلامی ایران که صلاحیت آنان مورد تایید شورای محترم نگهبان قرار گرفته است، به ترتیب حروف الفبا به شرح زیر اعلام می‌شود:
1- "سعید جلیلی"
2- "غلامعلی حداد عادل "
3- "محسن رضایی"
4- "حسن روحانی"
5- "محمدرضا عارف"
6- "محمدباقر قالیباف"
7- "محمد غرضی"
8- "علی اکبر ولایتی"
در گزارش پیش رو شرح زندگینامه و فعالیت‌های سیاسی کاندیدهای تایید صلاحیت شده برای یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری را می‌خوانید.
سعید جلیلی؛ فردی با سابقه اجرایی 18 ساله در وزارت امور خارجه
سعید جلیلی، متولد سال 1344 در شهرمقدس مشهد (منطقه طلاب)؛ تحصیلاتش را تا مقطع دکتری علوم سیاسی از دانشگاه امام صادق علیه‌السلام به پایان رسانده و مسلط به زبان‌های عربی و انگلیسی است.
وی در زمان جنگ ایران و عراق به عنوان نیروی بسیجی بارها در جبهه‌های جنگ حضور یافت.
جلیلی در دی‌ماه سال 1365دیده‌بان لشگر نصر خراسان بود که در عملیات کربلای 5 از ناحیه پا مجروح شد و در بیمارستان صحرایی منطقه شلمچه به دلیل فقدان امکانات و وضعیت اورژانسی پای راست خود را از دست داد. جلیلی پس از آن در واحد تدارکات لشکر به خدمت پرداخت.
وی در بازگشت از جبهه‌های حق علیه باطل، رساله دکترای خود را با عنوان "اندیشه سیاسی در قرآن" در خصوص سیاست خارجی اسلام به رشته تحریر درآورد؛ رساله‌ای که پروفسور حمید مولانا، در مقدمه‌ای که بر آن نوشت، به تجلیل از شخصیت این دانش‌آموخته اقدام کرد. این رساله در کشور لبنان نیز به زبان عربی ترجمه و منتشر شده است.
جلیلی، در سال 68 به وزارت امور خارجه رفت و پس از یک دوره 2 ساله، ریاست اداره بازرسی وزارت خارجه را بر عهده گرفت. مناصب جلیلی در وزارت امور خارجه عبارتند از:
1370: رئیس اداره بازرسی وزارت خارجه
1376: معاون اداره اول آمریکا در وزارت خارجه
1379: مدیر بررسی‌های جاری دفتر رهبری
1384: معاون اروپا و آمریکای وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران
در دوم خرداد 76 به اداره آمریکای وزارت خارجه منتقل شد و معاونت این اداره را بر عهده گرفت.
در سال 80 نیز به دفتر مقام معظم رهبری رفته و در سمت مدیریت بررسی‌های جاری دفتر رهبر انقلاب به ادامه خدمت پرداخت.
جلیلی که پس از انتخابات سوم تیر به عنوان گزینه مطرح و مورد نظر رئیس‌جمهور برای تصدی وزارت امور خارجه مطرح بود، بنا به پاره‌ای مصالح عهده‌دار مهم‌ترین معاونت وزارت خارجه، معاونت اروپا و آمریکا شد. ضمن آنکه در طول این دوره، ارتباط علمی خود با نهاد دانشگاه را قطع نکرده و به تدریس در دانشگاه ادامه داد.
شاید بتوان جلیلی را یکی از رویش‌های ارزشمند انقلاب اسلامی در عرصه دیپلماسی کشور دانست که این شکوفایی جز در سایه تعهد، تخصص و تفکر انقلابی به دست نیامده است.
وی در 30 سالگی به ریاست اداره بازرسی وزارت امور خارجه برگزیده شده و تا سال 1375 رئیس این اداره باقی ماند.
پس از آن تا سال 1376 همزامان با ریاست جمهوری سید محمد خاتمی به عنوان معاون اداره اول آمریکا در وزارت امور خارجه فعالیت کرد.
در مهرماه 1386، غلامحسین الهام، سخنگوی دولت محمود احمدی‌نژاد، با اعلام خبر استعفای علی لاریجانی، سعید جلیلی را به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی معرفی کرد. پس از آن رهبر فرزانه انقلاب در تاریخ هشتم تیرماه 1387 طی حکمی جلیلی را نماینده خود در شورای عالی امنیت ملی معرفی کرد. وی در این مدت به همراه علی لاریجانی دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی در برخی مذاکرات با خاویر سولانا حضور داشت.
حدادعادل؛ از تحصیل فلسفه نزد مطهری تا دریافت جایزه دانشمند برجسته جهان اسلام
"غلامعلی حدادعادل"، روز نوزدهم اردیبهشت 1324 در تهران متولد شد.
وی دارای مدرک دیپلم ریاضی از دبیرستان علوی، لیسانس فیزیک از دانشگاه تهران، فوق لیسانس فیزیک از دانشگاه شیراز، فوق لیسانس و دکترای فلسفه از دانشگاه تهران است.
همچنین حداد عادل از سال 1351 تا 1357 نزد استاد شهید مرتضی مطهری در رشته فلسفه اسلامی تحصیل کرده است.
حداد عادل سه فرزند دختر و یک فرزند پسر دارد.
وی عضو هیئت علمی گروه فلسفه دانشگاه تهران، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، مدیر عامل بنیاد دایره المعارف اسلامی، مشاور عالی مقام معظم رهبری، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، عضو هیأت امنای بنیاد ایران شناسی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و نماینده مردم تهران در دوره نهم مجلس شورای اسلامی است.
حداد عدال نماینده تهران در مجلس دوره ششم، هفتم و هشتم و رئیس مجلس شورای اسلامی دوره هفتم نیز بوده است.
تأسیس المپیادهای دانش آموزی کشور و دبیرستان‌های پسرانه و دخترانه فرهنگ از فعالیت‌های حدادعادل در حوزه علمی و فرهنگی است.
وی از دانشگاه اسلامی علیگر هند و دانشگاه دولتی باکو درجه دکترای افتخاری دریافت کرده است.
همچنین حداد عادل در سال 1387 جایزه دانشمند برجسته جهان اسلام را از موسسه فرهنگی هنری سازمان کنفرانس دریافت کرده است.
محسن رضایی؛ کاندیدای ریاست جمهوری سال 84 با شعار انتخاباتی "دولت عشق"
"محسن رضایی" در شهریور 1333 و در هنگامه کوچ پائیز عشایر بختیاری در خانواده‌ای مذهبی و دوستدار اهل بیت (علیهم السلام) به دنیا آمد.
دوران کودکی و نوجوانی را در شهر نفت‌خیز مسجدسلیمان گذراند و به کمک چند تن از همسالانش، انجمن مذهبی «دین و دانش» را در مسجد جامع چشمه علی بنیان نهاد، پس از به پایان رساندن تحصیلات ابتدایی و بخشی از تحصیلات متوسطه در دبیرستان سینای مسجدسلیمان، با رتبه نهم در آزمون ورودی هنرستان صنعتی شرکت ملی نفت ایران در اهواز پذیرفته شد و در سال 1348 به این شهر رفت و در محله خزعیله یا سچّه ساکن شد.
مبارزه سیاسی فرهنگی با رژیم شاه را از ترم دوم هنرستان صنعتی آغاز کرد و در حالی که خود را برای شرکت در کنکور دانشگاه‌ها آماده می‌کرد، در رابطه با این فعالیت‌های سیاسی توسط ساواک اهواز بازداشت شد و مورد شکنجه و بازجویی قرار گرفت.
در سال 1352 و در 17 سالگی، پس از پنج ماه زندان انفرادی و یک ماه حبس در بند عمومی زندان آخراسفالت اهواز، دور جدیدی از فعالیت‌های سیاسی خود را آغاز کرد؛ و توانست همزمان با تکمیل تحصیلات خود در هنرستان صنعتی شرکت ملی نفت ایران، اقدام به گسترش تشکیلات اولیه کرد.
این حرکت روبه رشد پس از برقراری ارتباط با مبارزان شهرهای خرمشهر، دزفول و تهران، منجر به تشکیل یک گروه منسجم با مشی پارتیزانی و چریکی شد که به زودی و با الهام از آیات 172 و 173 سوره مبارک? صافّات (انّهم هم المنصورون و انّ جندنا لهم الغالبون)، جمعیت منصورون نامیده شد.
درسال 1353 پس از قبولی در رشته مهندسی مکانیک دانشگاه علم و صنعت به تهران آمد و در محله نارمک ساکن شد.
وی در همین سال ازدواج کرد و در کنار مبارزه و تحصیل دانش، در بخش مهندسی «طراحی پایه» کارخانجات ارج و ایران تایر، مشغول به کار شد.
با شدت گرفتن فشار پلیس سیاسی شاه (ساواک) بر گروه‌های چریکی، ناچار شد دانشگاه و کار صنعتی را رها کند و زندگی مخفی را در پیش گرفت و در فاصله سالهای 1353 تا 1357 به کادرسازی و گسترش تشکیلات جمعیت منصورون همت گمارد تا شاخه‌های تشکیلات در 7 استان و 17 شهرستان مهم کشور راه اندازی شود.
در آستانه پیروزی انقلاب و ورود امام خمینی (ره) به میهن، جمعیت منصورون به عنوان بزرگترین گروه چریگی طرفدار حضرت امام (ره) و روحانیت (به همراه گروه توحیدی صف و گروه موحدین) وظیف? حفاظت از جان حضرت امام (ره) را برعهده گرفت.
در سال 1358 که به پیشنهاد استاد شهید مرتضی مطهری، 7 گروه مسلح مسلمان با یکدیگر ادغام شدند تا بازوی مسلحی برای حفاظت از انقلاب نوپای اسلامی باشند، وی از سوی گروه منصورون به عضویت شورای مرکزی «سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی» در آمد.
عضویت وی در این سازمان بیش از 3 ماه به طول نیانجامید و در خرداد 1358 با حمایت حضرت امام(ره) واحد اطلاعات و بررسی‌های سیاسی را در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بنیان نهاد و به عضویت شورای فرماندهی سپاه درآمد.
در شهریور 1360 از سوی حضرت امام خمینی(ره) به فرماندهی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (به عنوان پنجمین فرمانده کل سپاه) منصوب شد و در دوران پرافتخار هشت سال دفاع مقدس، فرماندهی سپاه اسلام را برعهده داشت.
در دوره تصدی فرماندهی کل سپاه پاسداران، سازمان رزم سپاه را طرح ریزی کرد و به فرمان حضرت امام(ره)، سپاه را به 3 نیروی زمینی، دریایی و هوایی مجهز کرد و توانست سپاه را در قالب 5 نیرو سازماندهی کند.
در این دوره همچنین اقدام به تأسیس 2 دانشگاه امام حسین (علیه السلام) و بقیه الله (عجل الله فرجه) کرد و به منظور بهره گیری از ظرفیت یگان‌های مهندسی سپاه برای کمک به دولت در اجرای طرح های عظیم سازندگی کشور، خود شخصاً فرماندهی قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء را برعهده گرفت.
وی که تحصیلات دانشگاهی خود را در سال 1353 رها کرده بود، پس از برقراری صلح، ضمن تغییر رشته از مهندسی مکانیک به اقتصاد، مقطع کارشناسی را در دانشگاه تهران گذراند.
تحقیق جامع رضایی در مقطع کارشناسی در سال 1371 و در قالب یک کتاب به چاپ رسیده است.
در مقطع کارشناسی ارشد اقتصاد، مطالعات خود را بر روی سیاست‌های پولی و بانکی متمرکز کرد و موضوع رسال? علمی خود را در این باره برگزید.
در شهریور 1376 پس از قبول استعفای وی توسط رهبر انقلاب، از سوی ایشان به عنوان «دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام» منصوب شد و مطالعات اولیه برای تنظیم سند چشم انداز 20 سال? ایران را آغاز کرد.
وی با تکمیل تحصیلات خود در مقطع دکتری اقتصاد دانشگاه تهران، عهده دار مسئولیت ادار? کمیسیون اقتصاد کلان مجمع تشخیص مصلحت نظام شد.
رسال? دکتری وی که در سال 1379 نگاشته شده، در قالب یک کتاب منتشر شده است.
وی همچنین با پذیرفتن مسئولیت کمیسیون‌های تخصصی سند چشم انداز 20 ساله، سیاست‌های کلی نظام در جذب سرمایه گذاری خارجی و سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی، کوشیده است تا از تجارب و دیدگاه ژ‌های مدیریتی و اقتصادی خود برای سیاست گذاری بلندمدت کشور در حوزه‌های مختلف استفاده کند تا ایران اسلامی به جایگاهی مناسب برای زندگی شایست? ایرانیان برسد.
رضایی در انتخابات ریاست جمهوری 1384 با شعار انتخاباتی "دولت عشق" حضور یافت، اما دو روز پیش از برگزاری انتخابات کناره‌گیری خود را اعلام و در بیانیه‌ای که او در آن زمان منتشر کرد، دلیل کناره گیری خود را جلوگیری از پراکندگی آرای مردم در اثر کثرت نامزدها عنوان کرد.
رضایی همچنین یکی از نامزدهای دوره دهم ریاست جمهوری نیز بود وی در بین نامزدهای رسمی انتخابات، آخرین فردی بود که به صحنه وارد شد. رضایی با ایده «دولت ائتلافی» و بصورت مستقل وارد انتخابات شد؛ وی نفر سوم از بین کاندیداهای چهارگانه شد.
وی سرانجام در 14 اسفند ماه 91 در جمع مردم شهرستان دیواندره کاندیداتوری‌اش را در انتخابات به صورت رسمی اعلام کرد تا به شایعات پایان دهد.
وی در جمع مردم دیواندره اظهار داشت: پیشنهاد شده بود در تهران کاندیداتوری خود را اعلام، تا از امکانات وسیع رسانه‌ای استفاده کنم اما با اعلام کاندیداتوری در این شهر ، بر رویکردم نسبت به پیشرفت و توسعه همه جانبه کشور و حل مشکلات مردم تاکید می‌کنم.
مروری بر چند مواضع انتخاباتی رضایی:
هنوز تولید ملی را فتح نکرده‌ایم/ در ایران اسلامی یک فقیر هم نباید باشد دولت آینده باید وضعیت اقتصادی را سامان بخشد
حسن روحانی؛ کاندیدایی که 16 سال مسئولیت دبیرخانه شورایعالی امنیت ملی را عهده‌دار بوده است
"حجت‌الاسلام حسن روحانی" متولد 21 آبان 1327در شهر سرخه (استان سمنان)، دارای دکترای حقوق و سابقه تحصیل در حوزه علمیه قم در حد اجتهاد؛ نماینده مقام معظم رهبری در شورای عالی امنیت ملی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، نماینده مردم استان تهران در مجلس خبرگان رهبری و رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام است .
روحانی فعالیت‌های انقلابی خود را در سال 1341 آغاز کرد.
وی نخستین بار در سال 1343 دستگیر شد و در طول مبارزه بارها دستگیر و "ممنوع‌المنبر" گردید.
روحانی، نایب رئیس مجلس شورای اسلامی دردوره چهارم و دوره پنجم و دبیر شورای عالی امنیت ملی از سال 1368 تا 1384 بوده است.
وی در این سمت، رئیس تیم هسته‌ای و مذاکره‌کننده ارشد ایران با سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و انگلیس در موردبرنامه هسته‌ای ایران بود.
کاندیدای یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، در فاصله سالهای 1348 تا 1351 در کنار تحصیل درس‌های حوزوی موفق به اخذ لیسانس حقوق از "دانشگاه تهران" شد.
وی در سال 1357 برای ادامه تحصیلات به انگلیس رفت و در آنجا به ترتیب درجه فوق لیسانس حقوق عمومی و دکترای حقوق اساسی را از "دانشگاه گلاسگو" گرفت.
نماینده مقام معظم رهبری در شورای عالی امنیت ملی، پس از پیروزی انقلاب مسئولیت‌های مختلفی را بر عهده گرفت. روحانی در پنج دوره قانونگذاری به عنوان نماینده مجلس شورای اسلامی و در دوره‌های اول و دوم به عنوان رئیس کمیسیون دفاع و در دوره‌های چهارم و پنجم به عنوان رئیس کمیسیون سیاست خارجی و نایب رئیس اول مجلس شورای اسلامی حضور داشت.
وی همزمان از سال 1362 تا 1364، در سمت معاونت فرماندهی جنگ و از سال 1364 تا سال 1367 در سمت رییس "ستاد قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیاء"، در دوران جنگ فعالیت داشت.
نایب رئیس مجلس شورای اسلامی دردوره چهارم، در طی سالهای 1365 تا 1370، "فرماندهی پدافند هوایی کل کشور" را بر عهده داشت.
عضو هیأت امنای دانشگاه تهران و منطقه شمال از سال 1374 تا سال 1378 و عضو شورای سرپرستی صدا و سیما از سال 1359 تا سال 1362 از دیگر مسوولیت‌های حسن روحانی در دوران پس از انقلاب بوده است.
اگر چه روحانی به صورت همزمان به فعالیت‌های علمی اشتغال داشته، اما حضور مستمر وی در دانشگاه، موجب دوری او از مسئولیت‌های کلیدی نبوده و روحانی با تصدی 16 ساله مسئولیت دبیرخانه شورایعالی امنیت ملی در یکی از حساس ترین مقاطع تاریخی مسئولیت پرونده هسته‌ای کشورمان را بر عهده داشت.
پس از تشکیل "دولت محمود احمدی‌نژاد"، مسئولیت پرونده هسته‌ای به علی لاریجانی واگذار شد و روحانی که همچنان در "مقام نماینده مقام معظم رهبری در شورای عالی امنیت ملی" قرار دارد، با نگارش کتاب "امنیت ملی و دیپلماسی هسته‌ای" به ثبت خاطرات خود از دوران مسئولیتش در شورا و پیگیری پرونده هسته‌ای پرداخت.
"شیخ دیپلمات" در انتخابات میان‌دوره‌ای سومین دوره مجلس خبرگان رهبری 1378از حوزه انتخابیه استان سمنان به نمایندگی مجلس خبرگان رهبری برگزیده شد. وی در سال 1385 هم به عنوان نماینده تهران به عضویت این شورا برگزیده شد. همچنین از سال 1371 تاکنون رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام بوده است.
شایان ذکر است، حسن روحانی در 22 فروردین 1392، با شعار "دولت تدبیر و امید" برای انتخابات ریاست جمهوری رسماً اعلام کاندیداتوری کرد.
